Çorum Nerede

Çorum
—  İl  —
İlin Türkiye’deki konumu
Çorum haritası
Ülke	Türkiye
Coğrafi bölge	Karadeniz
Yönetim
– Vali	Sabri BAŞKÖY
Yüz ölçümü
– Toplam	12,820 km2 (4,9 mi2)
Nüfus (2013)[1]
– Toplam	532.080
– Yoğunluk	43/km² (111,4/sq mi)
– Kır	162.917
– Şehir	369.163
Zaman dilimi	DAZD (+2)
– Yaz (YSU)	DAYZD (+3)
İl alan kodu	364
İl plaka kodu	19
İnternet sitesi: çorum.gov.tr

Çorum Gezileck Yerler

• Çorum Nerede?
• Çorum Tarihi
• Çorum Nüfusu

Çorum Hakkında Genel Bilgiler

Çorum, Türkiye’nin Karadeniz Bölgesinin Orta Karadeniz Bölümü’nde yer alan bir ildir. Çorum Plaka kodu 19.

Çorum, leblebisi ile tanınır. İlde toprak ve makine endüstrisi oldukça gelişmiştir. Toplam 13 ilçesi bulunmaktadır ve en büyük ilçesi Sungurlu’dur. Osmancık ilçesinde pirinç üretimi son derece üst seviyededir ve bu seviyeyle birlikde pirincin damak zevki Çorum’da fazladır. Çorum dünyanın en iyi leblebi üretimini ve bölgesinin en iyi pirinç üretimine sahiptir. Ayrıca Türkiye’de pek bilinmeyen ama Avrupa ülkelerinin özellikle İspanya’nın en önemli geçim kaynağı olan kapari bitkisinin Türkiye’deki anavatanı yine Osmancık ilcesidir. Zira Evliya Çelebi bu ilçeyi ziyaret etmiş ve kitabında bu bitkinin faydalarından oldukça bahsetmiştir. Bugün bu bitkinin Türkiye ekonomisine katkısını sağlamak amacıyla çalışmalar başlatılmış özel sektör tarafından kapari alım merkezleri kurularak ülke ekonomisine ve bölge halkının geçimine katkı sağlanması amaçlanmaktır.

Çorum’un Tarihi

Çorum il toprakları tarihi devirlerin en başından beri insan yerleşimine sahip olmuştur. Yanı zamanda kadim devirlerde kurulan ilk merkezi anadolu siyasi birliği ve devleti bu topraklardan çıkıp anadoluya hükmetmiştir. Kadim Hitit’lerin başkenti Hattuşaş Çorum ilindedir. Tarihi devirlere bakıldığında Alacahöyük, Hattuşaş, İskilip, Kuşsaray, Pazarlı, Eskiyapar,Büyükgülücek ve Balimsultan köyü çevresinde yapılan arkeolojik kazılarda ve torpaküstü buluntularından anlaşılır ki Kalkolitik Devir ile İlk Tunç Devrine tarihlenen araç, gereç ve silahlar bulunmuştur.

MÖ ? – MÖ 4000 – Kalkolitik Dönem

MÖ 3000 – MÖ 2000 – İlk Tunç Çağı, (bu dönemden kalma Bayat ilçesine 15 km uzaklıkta Dere Kutuğun köyünde bakır izabe ocağı (dökümhane) olduğu MTA tarafından bulunmuştur).

MÖ 2000 – MÖ 1650 – Orta Tunç Çağı

MÖ 3000? – MÖ 1650 – Hatti dönemi ve İskilip merkezinde Anadolunun ilk sağlık kültü olan Yivlik kayası ve suyu kenarındaki Asklepios’un kurulması

MÖ 2000? – MÖ 1300 – Kaşkalar (İskilip ve kuzeyi)

MÖ 1650 – MÖ 1460 – Hitit Krallığı

MÖ 1460 – MÖ 1200 – Hitit İmparatorluğu

MÖ 1200 – MÖ 700 Paflagon (Kızılırmak’ın batısı)

MÖ 750 – MÖ 330 Frig

MÖ 676 – İskit akınları

MÖ 550 – MÖ 332 – Pers akınları (Kızılırmak’ın doğusu)

MÖ 300 – MÖ 200 Galat egemenliği, iskilip Galatların ikinci krallık merkezi oldu.

MÖ 323 – M.S. 170 – Kapadokya (Kızılırmak’ın doğusu)

MÖ – M.S. – Pontus

175 – 395 – Roma İmparatorluğu

395 – 1071 – Bizans İmparatorluğu hükümdarlığı dönemi

3 Eylül 968 – Çorum, Amasya ve Kastamonu civarında deprem

1050 – Merkez üssü Amasya olan bir deprem

1074 – Çorum’un Bizans İmparatorluğu’nun elinden alınması.

1075 – Çorum’un Bizans’tan alındığı yıl yaşanan Danişmend depremi

1080 – Türklerin (Danişmentliler Beyliği’nin) yöreye kalıcı olarak yerleşmeleri ve şimdiki Çorum şehrini kurmaları

1097 – 1101 – Haçlı ordusunun saldırısı

1109 – Danişmentlilerin yöreye tamamen egemen olmaları

1175 – Anadolu Selçukluları’nın eline geçti.

1240 – Babai ayaklanması

1240+ – İskilip; Ceceli Aşireti Cece oğullarından Yahya Bey’in idaresinde girer daha sonra Nureddin Caca aşiret beyi olur.

1257 – İskilip, Ulucami (Çarşı Camii) deprem nedeniyle yıkıldı ve yeniden yapıldı

1272 – Aslen İskilipli olan Kırşehir Emiri Caca Nureddin (Nureddin Cibril bin Caca) İskilip’e vakıf olarak medrese, camii ve hamam yaptırdığına dair vakfiyenamesini kaleme alır. İskilip kütüphanesininde yazılı tarih içinde ilk kuruluşuda bu vakfiyede yer alan medrese kitaplığına dayanır.

1283 – Mecitözü Elvan Çelebi Tekkesi açıldı.

1300 – iskilip ilçesi merkezli olarak bölge Germiyanoğullarının idaresine girdi.

1344 – İskilip ilçesi’nin batısında yer alan dağlık alanlar sınır olmak üzere bölge Eretna Beyliği’ne dahil oldu.

1352 – Mecitözü Elvan Çelebi Zaviyesi

1381 – Çorum havarisi Eretna devletinin el değiştirmesi sonucu Kadı Burhaneddin hükümranlığına dahil oldu.

1391 – Kısa bir süre için Osmanlı devleti hükümranlığına dahil oldu.

1392 – Kadı Burhaneddin, Şehzade Ertuğrul komutasındaki Osmanlı devleti ordusunu Çorum yakınlarında (Kırkdilim) yendi ve bu savaşta Yıldırım Beyazıd’ın taht varisi oğlu Ertuğrul öldü.

1398 – Akkoyunlu hükümdarı Kara Yülük Osman Bey tarafından Kadı Bürhaneddinin öldürülmesiyle birlikte Çorum ve havarisinin Osmanlı devleti hükümranlığına dahil olması.

1398 – Çorum, şimdiki Sivas şehrinin merkezi olduğu ‘Rumiye-i Suğra’ adını taşıyan Osmanlı eyaletine bağlı sancak merkezi oldu.

1409 – II. Bayezid zamanında olan deprem 40 gün devam etmiştir.

1416 – İskilip ilçesi, Çelebi Mehmed tarafından Osmanlı devletine kalıcı olarak dahil oldu.

1419 – Tekkeköy Abdalata Tekkesi

1423 – Çorum, şimdiki Amasya şehrinin merkezi olduğu eyalete bağlı sancak merkezi oldu.

1427 – Yörgüç Paşa, Osmancık ve Çorum’da asileri yenerek yeniden merkezi otoriteyi sağladı.

1428 – Osmancık, İmaret Camisi

1435 – Kara Yülük Osman Beyin iki oğlu Osmanlıya sığınırak önce Mecitözü şimdiki Elvançelebi beldesindeki Elvan Çelebi Dergahına gelirler bunu haber alan devrin padişahı II. Murad, Hasan ve Üveys adlı bu iki kardeşe ve ailelerine İskilipi Tımar olarak verir.

1436 – Yörgüç Paşa, İskilip şehrine Amasya’da kurulu vakfına irad/gelir edilmek üzere hamam yaptırdı. vakfiye tarihi

1446 – Deprem, çok şiddetli olur ve halk arasında Danişmend Zelzelesi yahut Küçük Kıyamet denilir. 40 gün aralıklarla sürer

1484 – Osmancık, Sultan II. Bayezıd Köprüsü

1512 – I. Selim’in tahta çıkışı esnasında Çorum yöresinde Alevi kalkışması.

1514 – Şiddetli depremde Çorum’un üçte biri yıkılırak harap olur. Bu deprem sonrasında halkın çoğunluğu Mısır’a göç etmek zorunda kalmıştır.

1543 – 30 kadar evi yıkan bir deprem

1559 – Gülabibey Camii’nin de yıkıldığı ve şehire zarar ziyan veren bir deprem

1560 – Çorum yöresinde medrese talebelerinin kalkışması

1579 – Deprem, bu depremden halk çok mağdur oldu ve hububatdan alınan vergi o yıl alınmamıştır.

1582 – Yeşilırmak yöresinde yoğunlaşan ayaklanmaların sonucunda güpegündüz İskilip’in silahlı ayaklanmacılarca basılması.

1585 – Çorum ve Amasya depremi

1591 – Çorum, şimdiki Ankara şehrinin merkezi olduğu eyalete bağlı sancak merkezi oldu.

1595 – Çorum, şimdiki Amasya şehrinin merkezi olduğu eyalete bağlı sancak merkezi oldu.

1601 – Celali kalkışmasının elebaşısı Karayazıcı’nın öldürülmesi.

1601 – 1610 – Büyük Kaçgunluk Devri devlet erkinin yörede tümden ortadan kalktığı bu dönemde; İskilip, Merzifon, Osmancık ve Gümüş yerleşimlerine Süleyman, Kara Ahmet ve Musa adındaki şefelerin önderliğinde suhte ve leventlerin baskınlar yaparak insanların mallarını ve erkek çocuklarını kaçırmışlardır.

1692 – Büyük bir deprem olmuştur, şehirler ve köyler harap olmuştur.

1729 – Çorum’da kuşluk vaktinde deprem oldu. Aynı gün altı kere deprem oldu, bir aydan fazla devam etti, İskilip ilçesi’nin bütün evleri harap oldu

1730 – Şimdiki İskilip kütüphanesinin ikincil temeli olan; Hocazade, Şeyh Hasip ve Hacıbey kütüphaneleri kuruldu.

1730 – Dedesli ovasında yer alan alevi köylerinin ilk kez kurulması.

1734 – Şiddetli bir deprem oldu.

1754 – Kalınsaz adı ile (Sungurlu) Yozgat’a bağlı nahiye oldu.

1756 – Şimdiki Çorum İl kütüphanesinin çekirdeği ve başlangıcı kabul edilen Elhaç Ali Efendi bin Mahmut vakıf kütüphanesi açıldı.

1759 – Şiddetli bir deprem oldu

1763 – Çorum’un Çapanoğlu Ahmed Paşa’ya arpalık olarak verilmesi.

1793 – Çorum depremi.

1794 – Kalınsaz (Sungurlu) nahiyesi Çorum’a bağlandı.

1800 – Deprem ve 600 kişi şehiri terk eder. Bu deprem ve sonrası çıkan yangınları sonucu yılgınlığa düşen halkın büyük bir çoğunluğu Mısır’a göç etmiştir.

1822 – İskilip, Terzi Bekir kütüphanesi kuruldu

1824 – Deprem halk uzun süre çadırlarda ikamet etti.

1828 – İskilip içme suyunun bilinen temellerinden olan Hacı Ali çeşmelerinin vakıf olarak kurulması.

1841 – Çorum, Sivas eyaletinden alınıp Ankara eyaletine bağlı sancak merkezi.

1848 – İskilip Camii Kebir (Ulu Camii) kütüphanesi kuruldu.

1863 – Çorum, sancak merkezi kazaya çevrildi.

1864 – Çorum, Yozgat sancağına bağlı kaza olarak bağlandı.

1864 – Osmancık, Amasya sancağına bağlandı.

1866 – Kalınsaz, Budaközü (Sungurlu) adı ile kaza oldu.

1866 – Hacıköy (Mecitözü) kaza oldu.

1866 – İskilip, Amasya’dan alınarak Çankırı sancağına kaza olarak bağlandı.

1866 – Ruslar tarafından Kafkasyadan sürgün edilen Çerkezler İskilip’e geldi.

1871 – Mecitözü Rüşdiyyesi açıldı.

1872 – Çorum Rüşdiyyesi açıldı.

1872 – İskilip belediye teşkilatı kuruldu

1875 – İskilip, Kastamonu Vilayetine bağlı.

1876 – Çorum belediye teşkilatı kuruldu

1879 – İskilip ve Sungurlu’da Rüşdiyye okulları açıldı.

1890 – İskilip ilçesi, Amasya sancağına kaza olarak bağlandı.

1891 – Osmancık belediye teşkilatı kuruldu

1894 – Çorum, Ankara vilayetine bağlı olarak yeniden sancak merkezi yapıldı ve İskilip, Osmancık ile Sungurlu kazaları Çorum Sancağına bağlandı. Çağımızdaki siyasi idarenin banisi oldu bu durum. Bu durum devirin Osmanlı paşası Yedi Sekiz Hasan Paşa’ın gayreti ile meydana gelir.

1895 – Çorum Hasan Paşa Kütüphanesi kuruldu.

1902 – Çorum İdadi mektebi faaliyete geçirildi.

1905 – Alaca belediye teşkilatı kuruldu

1908 – İskilip merkezli büyük yıkıma yol açan deprem

1911 – Kargı belediye teşkilatı kuruldu

1914 – Çorum, yeni bir padişah salnamesi ile Ankara’ya bağlı sancak merkezi olur ve İskilip, Osmancık, Sungurlu, Mecitözü ile Alaca’da Çorum’a bağlı kılınır.

1919 – Hüseyinabad (Alaca) nahiyesi kaza yapıldı.

1920 – Çapanoğlu, Pontus ve Aynacıoğlu ayaklanmaları. Bu ayaklanmalar Çorum merkez ilçesinin doğu ve kuzeyinde etkili oldu.

1920 – Çerkez Ethem ve birliklerinin isyancıları yenmesi.

1921 – Çorum Türkiye Cumhuriyeti’nin müstakil sancak oldu.

1924 – Çorum Türkiye Cumhuriyeti’nin müstakil vilayeti oldu.

1924 – İskilip Halk kütüphanesi Caca Bey mescidi yanında ilk düzenli yerinde açılır.

1925 – İdadi Mektebi ortaokul yapıldı.

1925 – Yazılı tarih boyunca Kızılırmak üzerinde bilinen İskilip – Çorum arası ilk köprü ahşap olarak kullanıma açıldı.

1929 – Çorum Meteoroloji İstasyonu kuruldu

1932 – Çorum’da modern un üretiminin başalngıcı olan Hatap Un Fabrikası üretime başladı.

1932 – Hüseyinabad kazasının adı Alaca olarak değiştirildi

1932 – Çorum Kızılay Şubesi açıldı.

1939 – Merkez üssü Erzincan olan deprem Çorum ve havarisinde yıkıma neden oldu.

1941 – Alacahöyük Müzesi açıldı

1943 – Çorum’da meydana gelen depremde 2554 ev yıkıldı ve 618 kişi öldü.

1945 – İskilip ilçesine tümü bağlı Dedesli Ovası köylerinin ırmağın doğu yakasında kalanlarının tümü Çorum merkez ilçeye dönemin valisinin ısrarıyla bağlanması.

1946 – Çorum’da ilk kez toprak sanayisi olarak Yıldız Kiremit ve Tuğla Fabrikası quruldu.

1953 – Kastamonu ili ilçesi Kargı, Çorum iline dahil oldu.

1957 – Çorum Çimento Fabrikası faaliyete başladı.

1958 – Bayat belediye teşkilatı kuruldu

1958 – İskilip ilçesinin nahiyesi olan Alagöz, Bayat adıyla ilçe olarak Çorum vilayetine dahil oldu.

1959 – Mecitözü ilçesinin nahiyesi olan Ortaköy ilçe olarak Çorum vilayetine dahil oldu.

1966 – Boğazköy Müzesi açıldı.

1966 – Çorum’da makina sanayisinin başlangıcı olan Çağıl Makina faaliyete başladı.

1968 – Çorum Müzesi açıldı.

1969 – Uğurludağ belediye teşkilatı kuruldu

1973 – Çorum makina imalat sanayisinin öncülerinden olan Arsan Makina İmalat Tic. A.Ş.

1975 – İki yıllık yüksek okullar açıldı; Makina Meslek Yüksek Okulu ve Eğitim Enstitüsü.

1975 – Çorum Yem Fabrikası üretime girdi.

1976 – ÇOPİKAS A.Ş. kuruldu, kâğıt ve oluklu mukavva fabrikası üretime başladı

1977 – Çorum Organize Sanayi Bölgesi işletmeye açıldı.

1977 – Çorum Süt Peynir ve Tereyağı Fabrikası üretime başladı.

1980 – Tarihe Çorum Olayları diye giren Alevi – Sunni kışkırtılmasında ölenler oldu ve Çorum merkez ilçede çok sayıda aile Çorum’dan göç etti.

1981 – Çorum’un ilk demir çelik dökümhanesi olan Kızılırmak Döküm Sanayii ve Ticaret A.Ş. açıldı.

1981 – Ayvaz Kale Kiremit Fabrikası işletmeye açıldı.

1981 – İlk kez Hitit Festivali düzenlendi (16 Eylül 1981)

1982 – İl genelindeki kiremit ve tuğla fabrikası sayısı 40 adete ulaştı.

1985 – Çorum makina imalat sanayisinin öncülerinden olan Altan Makina ve Çelik Döküm Ltd. Şti. faaliyete geçti.

1987 – Çorum’da döküm sektörüne yönelik makine modeli imalatı yapan ilk firma Çorum Özmakina Model ve Döküm San.Tic.Ltd.Şti. faaliyete başladı.

1987 – Çorum’un ilk yüksek evsaflı krom çelik dökümhanesi olan Duduoğlu Çelik Döküm Sanayii Ticaret A.Ş. faaliyete girdi.

1987 – Hayat şırınga, Hayat Tıbbi Aletler ve Oluklu Mukavva San. Ve Tic. A.Ş kuruldu.

1987 – İskilip ilçesinin bucağı olan Uğurludağ ilçe olarak Çorum iline dahil oldu.

1987 – Sungurlu ilçesinin bucağı olan Boğazkale ilçe olarak Çorum iline dahil oldu.

1990 – Çorum’ da ilk hidrolik pompa fabrikası Kozmak Hidrolik faaliyete geçti.

1990 – Osmancık ilçesinin bucağı olan Dodurga ilçe olarak Çorum iline dahil oldu.

1990 – Çorum merkez ilçesinin bucağı olan Laçin ilçe olarak Çorum iline daxil oldu.

1990 – İskilip ilçesinin kasabası olan Karaören adı değiştirilip Oğuzlar adıyla ilçe olarak Çorum iline dahil oldu.

1996 – 5.6 ve 5.4 şiddetinde peşpeşe iki deprem olur, can kaybı olmadı.

Çorum Coğrafyası

Çorum il topraklarının %61’i dağlıktır. Bu dağlar derin vadilerle yarılarak birbirinden ayrılmışlardır.

Dağlar kuzey-batı yönünde uzanmıştır. Çorum il topraklarının batı kısmı Kuzey batı anadolunun en önemli dağ sırası olan ve batıda Sakarya nehri ile doğuda Kızılırmak nehri arasında uzanan Köroğlu Dağ sırasının en doğu ucunda yer alır. Köroğlu dağ sırasının Kızılırmak havzasına ulaştığı yerde oluşan önemli yerleşmeler; İskilip, Bayat, Kargı, Oğuzlar, Dodurga, Alpagut’tur.

Çorum ili İç Anadolu bölgesinin kuzey kısmında yer almaktadır.İç Anadolu Bölgesi Karasal iklimi etkisi altındadır. Doğusunda Amasya, güneyinde Yozgat, batısında Çankırı, kuzeyde Sinop, kuzey batısında Kastamonu, kuzey doğusunda Samsun, güney batısında Kırıkkaleilleri ile çevrilidir.

Çorum şehir merkezinin diğer şehirlere uzaklığı; Ankara’ya 244, İstanbul’a 608, Amasya’ya 92, Sinop’a 294, Samsun’a 172, Tokat’a ise 188 kilometredir.

İlçelerin il merkezine uzaklıkları; Alaca 52, Bayat 83, Boğazkale 87, Dodurga 42, İskilip 56, Kargı 106, Laçin 29, Mecitözü 37, Oğuzlar 68, Ortaköy 57, Osmancık 59, Sungurlu 72 ve Uğurludağ 66 km’dir.

Ovalar

• Çorum Ovası: arazi 375 km², yükseklik 800 m
• Bozboğa Ovası: arazi 70 km², yükseklik 820 m
• Ovasaray Ovası: arazi 75 km², yükseklik 700–800 m
• Hüseyin Ovası: arazi 264 km², yükseklik 725 – 875 m
• Dedesli Ovası: arazi 250 km² yükseklik 500 – 550 m
• Taybı Ovası: arazi 144 km², yükseklik 500 – 550 m
• Irmak Ovası: arazi 600 km², yükseklik 500–550 m
• Seydim Ovası: arazi 50 km², yükseklik 950 m
• Mecitözü Ovası: arazi 100 km², yükseklik 950 m
• Osmancık Ovası: arazi 300 km², yükseklik 300 – 350 m
• Düvenci Ovası: arazi 32 km², yükseklik 900 m
• Hamamözü Ovası: arazi 75 km², yükseklik 400 – 500 m
• Kuyumcu Ovası: arazi 72 km², yükseklik 400 – 500 m
• Sungurlu Ovası: arazi 750 km², yükseklik 550 –580 m

Akarsuları

• Kızılırmak:
• Yeşilırmak,
• Çat suyu,
• Mecitözü çayı,
• Çekerek ırmağı
• Delice ırmağı

Dağlar

• Erenler tepesi, 2.097 m,
• Türbe tepe 1.981 m,
• Kara tepe – 1.846 m,
• Kırklar Dağ – 1.791 m,
• Çal dağı –
• Ada dağı –
• Kartal dağı – 1.777 m,
• Teke dağı – 1.700 m,
• Kavak dağı –
• Göl dağı –
• Deveci dağı –
• Sakaröküz dağı –
• Çatalkaya Tepesi-Karadağ 1.566 m

İklim

İlin genelinde genellikle Karadeniz İklimi görülür.

Karadeniz iklimi olan şehirler Kızılırmak havzasında olan: Bayat, Dodurga, İskilip, Kargı, Laçin, Oğuzlar, Osmancık ve Uğurludağ. Kışları çok yağış olur yazları iç anadolu iklim tesiri ile sıcak olur.

İç Anadolu iklimi; Kızılırmak havzasının güneyinde olan Çorum, Alaca, Boğazkale, Mecitözü, Ortaköy ve Sungurlu ilçelerinde olur.

Çorum ilinde bulunan şehir, bucak ve köyler genel olarak tipik karasal iklim özelliklerini gösterir. Yazlar sıcak ve kurak, kışlar soğuk ve genelde kar yağışlıdır. İlkbahar ve sonbaharda azda olsa yağmurludur. Yüksek yerleşimlerde özellikle yaz akşamları bile serin bir havaya sahiptir. Bu umumi durumun istisnası da İskilip ve havarisinin iklim tipi olup mikro klima iklim özelliklerini göstermektedir.

Jeolojik yapı

Türkiye’nin önemli fay hatlarından Kuzey Anadolu Fay Hattı (K.A.F.), Çorum il sınırlarının kuzeyinden geçmektedir.

İlin jeolojik yapısında iki ana kütle (kayaç) grubu öne çıkar. Bunlardan birincisi “Metamorfik seri” (başkalaşmış kayaçlar), ikincisi ise, “Tortul Kütleler” dir. İlin asıl jeolojik karakterini 3. jeolojik zamanın sonları ile 4. jeolojik zamanda meydana çıkma oluşumlar meydana getirmektedir.

Bununla birlikte, jeolojik devirlerden ilkel zaman olarak bilinen Arkean ve Prekambrien devirlerine ait Çorum merkez ilçe, Alaca, İskilip, Osmancık, Mecitözü ve özellikle Kargı ilçelerinde çeşitli metamorfik (başkalaşım) topraklarına rastlanılmıştır. Xüsusiy?tl? 3. jeolojik zamanın kütlelerinden olan jips (kireçtaşı) ve kayatuzu yatakları ile karbon miktari % 75 kadar olan zengin linyit kömürü yataklarına (Osmancık, Dodurga yöresinde 30 milyon ton rezervinde ayrıca Alpagut – Zambal – Karakaya – Ayva ve Ovacık köylerinde) rastlanmaktadır. Yine bu zamanın püskürük kütlelerinden olan Trakit, Granit, Bazalt ve Andezit kimi kütle arazisine de Çorum merkez ilçesinde, Kargı, Sungurlu, Alaca, Mecitözü, Osmancık ve İskilip ilçelerinde rastlanmaktadır. Tortul kütlelere ise vilayetin çok yöresinde rastlanmaktadır.

Çorum; Alp-Himalaya Orogenezi (Dağ oluşumu) olarak bilinen sistem dahilinde yer alan K.A.F. (Kuzey Anadolu Fay Hattı) üzerinde yer almaktadır. K.A.F. il merkezinin 20 kilometre kuzeyinde Osmancık ve Kargı ilçelerinin dahili sınırlarından geçmektedir.

Kültür

Kütüphaneler

İlin tümünde 18 halk ve müstakil 2 çocuk olmak üzere toplam 20 kütüphane var. 2006 yıl sonu istatistiklerine göre İlde toplam 228.482 adet kitap vardı. En çok kitap olan kütüphaneler; Çorum Hasan Paşa Kütüphanesi 47.303, İskilip Halk Kütüphanesi 38.046 adet veSungurlu Halk Kütüphanesi 19.866 adet geri kalan 123.547 kitap, 17 halk ve çocuk kütüphanesindedir.

İl merkezi olan Çorum’da beş adet kütüphane var olup, toplam kitap varlığı 72.805 adet diğer 12 ilçe ile 3 belde kütüphanesinde ise 155.677 kitap var olup; İskilip Halk Kütüphanesi 38.046 adet, Sungurlu Halk Kütüphanesi 19.866, Mecitözü Halk Kütüphanesi 14.468, Osmancık 13.106, Kargı 11.575, Alaca 10.023, Bayat 9.566, Boğazkale 7.474, Uğurludağ 7.188, Oğuzlar 6.066, Arifegazili 5.884, Ortaköy 5.006, Alacahöyük 3.349, Dodurga 2.617, Hacıhamza 1.443. Laçin ilçesinde ise kütüphane yoktur.

Türkiye Cumhuriyeti’nin toplam 28 adet ‘El Yazması Eser’ kütüphanesi vardır. Bu El Yazması Eser kütüphanelerinden Çorum ve İskilip ilçesinde olmak üzere Çorum ilinde iki adet var. İskilip Halk Kütüphanesinde 529 adet, Çorum Hasan Paşa Kütüphanesinde cumhuriyetin ilk yıllarında il ve ilçe merkezlerinden toplanmış olan 3692 adet el yazması kitap vardır.

İskilip İlçesi Halk Kütüphanesi

İskilip kütüphanesi yakın coğrafyasında bilinen en eski kütüphane olup; 1258 yılında kurulan Hacıbey, 1272 yılında Cecebey, 1476 yılında Şeyh Habib, 1480 yılında Ebusuud, olan; 1735 yılında Hocazade ile 1818 yılında kurulan Terzi Bekir Ağa ve 1841 yılında kurulan Camii Kebir kütüphanelerinin 1924 yılında kanun ile 1272 yılında vakfedilerek kurulan Cece Bey Medresesi kütüphanesinde toplanarak tek kütüphane çatısı altında faaliyete geçirilerek oluşturulmuştur. İlin en eski kütüphanesi olduğu gibi Türkiyeninde en eski kütüphanelerindendir. İskilip ilçesi Halk Kütüphanesinde tarihi değeri olan 1443 adet Arapça alfebesinde yazılmış taş baskı basılı kitap ve 529 adet el yazması kitap ile 2006 yılında 38.046 adet toplam kitap vardır. İskilip Halk Kütüphanesinde 1996 yılında yaşlılar için özel okuma salonu hizmete açılmış olup bu salon Türkiye genelinde gerçekleştirilen ilk uygulamadır. Kütüphane 1924 yılından bu yana üç değişik yerde hizmette bulunarak günümüzde bulunan yere taşınarak kendisine ait özel binasında faaliyetlerini sürdürmektedir.

Hasan Paşa Halk Kütüphanesi

Bahçelievler semtinde hizmet veren Çorum Merkez Hasan Paşa Halk Kütüphanesi Çorum ilinin en köklü kütüphanelerinden biridir. Alt katta depolar, üstte ise okuyucu salonları, idare büroları, yazma eserler bölümü ve bilgisayar bölümü bulunmaktadır. 2006 yılında mevcut kitap sayısı 47.303 adet olup bunun 3692 adeti el yazmasıdır.

Çorum İl Halk Kütüphanesi

Merkez ilçe olan Çorum şehri,Mimar Sinan Mahallesi’ndedir. 25 Aralık 1991 tarihinde hizmete girmiştir.Çorum ilinin en büyük ve modern kütüphanesidir.

Müzeler

Müze olarak; Alacahöyük, Boğazköy ve Çorum müzeleri vardır. İlave olarak Hattuşaş ören yeri de açık müze olup ziyaretçilere hizmet eder.

Alacahöyük müzesi

Alacahöyük müzesi yakın geçmişte köy şimdi belde olan yerde 1935 yılından sonra mahallinde arkeoloji kazılarında çıkarılabilen tarihi eserlerin sergilenmesi için 1941 yılında kuruldu. Müzede milattan önce 4000’lerden günümüze ulaşabilen tarihi eserler mevcuttur.

Boğazköy müzesi

Boğazköy müzesi genellikle kadim Hitit dönemi arkeoloji eserleri bulundurmaktadır

2006 yılı il Müze/Ören istatistikleri
Müze Adı	Eser Sayı (adet)	Ziyaretçi Sayı (adet)
Çorum	13.804	12.452
Alacahöyük	3.324	12.742
Boğazköy	12.420	5.677
Hattuşaş Yazılıkaya	ören yeri	26.738
Toplam	29.548	57.609

Yerel halk edebiyatı

Çorum ilindeki halk edebiyatını, 15. yüzyıldan başlayarak Alevi – Bektaşi edebiyatı etkilemiştir.

Aşık Ali Açık, Deli Boran, Aşık Haydar, Dedemoğlu, Kasap Mustafa Çarkacı, Kadir Uslu, Aşık Kör Kurtça, Hüseyin Çırakman, Aşık Gülabi gibi ozanlar, Çorum halk edebiyatının önemli ozanlarındandır.

İskilip ilçesinde haftanın günleri de Türkiye Türkçesi’nden farklıdır; Giravu – Pazar, Düşembe – Pazartesi, Deri – Salı, Bazar – Çarşamba, Bazitesi – Perşembe, Cumayı – Cuma, Cumitesi – Cumartesi.

Çorum Ekonomisi

Çorum ilinin ekonomisi; tarım, hayvancılık, sanayi ve ticarete dayanır.

2000 yılı istatistiklerine göre Çorum il ekonomisinde sektörlere göre dağılımı; hizmetler %32, ticaret %30, tarım %25, sanayi %9, inşaat %4 olarak meydana gelmiştir.

İlin coğrafi konumu nedeniyle İç Anadolu bölgesi ile Karadeniz bölgesi arasında önemli bir geçiş yolu üzerinde olması önemini artırmakta olup ekonomisini olumlu olarak etkilemektedir. Ankara ile Samsun arasında kuzey – güney doğrultusunda geçiş üzerinde yer aldığı gibi batı – doğu doğrultusunda da Kastamonu, Çankırı, Amasya ve Tokat illeride Çorum topraklarında yer alan yollardan yararlanmaktadırlar.

İl dışından alınan ürünler olarak; beyaz eşya, petrol ürünleri, otomotiv yedek parçası, makinalar, kazanlar, mekanik araçlar, hazır giyim gibi kalemlerdir. İl dışına satışı yapılan üretim kalemleri ise; süt ve süt ürünleri, çimento, bal, yumurta, kazanlar, makinalar, mekanik araçlar, hazır giyim, ayakkabı, değirmencilik ürünleri, kâğıt ve karton türleridir.

Tarım

Çorum ilinde çeşitlenmiş tarım yapısı olup ürün yelpazesi geniş üretim miktarları fazladır. En çok yetiştirilen tarım bitkileri; buğday, şekerpancarı, arpa, soğan, domates, patates, kavun, karpuz, hıyar, üzüm, nohut, fiğ, pirinç, ayçiçeği, yeşil mercimek, ceviz, elma, kiraz, gebere. 2002 yılı Türkiye istatistiklerine göre yeşil mercimeğin %14’ü, pirincin %11’i, soğanın %8’i Çorum ilinde üretilmiştir. Geleneksel yöre sebze ve meyvelerinin dışında olanlarda özellikle İskilip ve bölgesinin mikro klima iklimi sayesinde yetişebilmektedir; Antepfıstığı, haşhaş, kayısı, Trabzon Hurması gibi bitkilerde yetişebilmektedir. 2002 yılında ildeki traktör sayı 20.929 adet.

2004 Yılındaki Tarım Arazileri
Arazi	Miktar (ha)
Ekili Arazi	474.126
Nadas Arazisi	121.757
Bağ Arazisi	9.093
Meyve Arazisi	2.876
Sebze Arazisi	11.753
Tarıma elverişli kullanım dışı alan	2.863
Tarım Arazisi	662.468

Yıllara Göre Traktör Sayısı
1970	1.862
1979	9.234
2002	20.929
2005	30.505

Ekin, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale böyük ölçüde kuru tarım arazilerinde üretilirek elde edilir. Mısır bitkisi iklim özelliğince su ister, çeltik tümüyle su içinde olan tavalarda üretilir. Üretim genellikle ve çoğunlukla üretici eliyle tahıl borsasında satılmakta yahut un ve yem fabrikalarına verilmektedir.

2005 yılı Tarla bitkileri üretimi
Türü	Alan (ha)	Miktar (Ton)
Buğday	292.610	924.396
Arpa	87.632	282.604
Çavdar	710	1.528
Yulaf	660	1.581
Çeltik	8.280	59.097
Mısır	200	1.082
Tritikale	875	274

Nohut ve yeşil mercimek kuru tarım arazilerinde istehsal edilir yetiştirilmekte olup, kuru fasulye sulama yapmadan yetişmemektedir.

2005 yılı baklagiller üretimi
Türü	Alan (ha)	Miktar (Ton)
Nohut	25.676	28.406
Kuru Fasulye	1.468	1.600
Yeşil Mercimek	9.054	9.173

2005 yılı Yem bitkileri üretimi
Türü	Alan (ha)	Miktar (Ton)
Fiğ (Dane)	17.755	17.945
Fiğ (K.Ot)	4.005	10.428
Mısır (Silaj)	993	46.035
Yonca (K.Ot)	2.365	25.598
Korunga	1.191	4.193
Heyvan Pancarı	12	450

2005 yılı Endüstri bitkileri üretimi
Türü	Alan (ha)	Miktar (Ton)
Şeker Pancarı	7.555	310.198
Haşhaş	634	205
Ayçiçeği (Yağlık)	6.955	10.004
Ayçiçeği (Çerezlik)	425	732
Patates	1.262	29.040

2005 yılı Bahçe bitkileri üretimi
Türü	Alan (ha)	Miktar (Ton)
Lahana (Beyza)	161	3.811
Ispanak	220	1.321
Pırasa	73	689
Kabak (Sakız)	32	378
Kabak (Bal)	108	1.427
Hıyar	411	5.315
Patlıcan	64	444
Bamya	130	536
Domates	1.810	46.845
Biber (Sivri)	132	836
Biber (Dolmalık)	29	177
Karpuz	508	8.426
Kavun	1.736	30.799
Fasulye (Taze)	718	3.761
Barbunya (Taze)	201	1.366
Sarımsak	8	61
Soğan (Kuru)	4.689	109.659
Havuç	22	198
Turp (Bayır)	19	232
Soğan (Taze)	110	1.174

2005 yılı Meyve üretimi
Türü	Miktar (Ton)
Erik	1.229
Kayısı	391
Gilas	1.104
Vişne	683
Badem	165
Ceviz	2.902
Dut	974
Üzüm	14.623
Elma	7.426

2005 yılı il Gübre kullanımı
Türü	Miktar (Ton)
Saf N	60.991
Saf P205	45.559
Saf K20	11,4

Orman

Vilayetin ormanlık arazileri daha çok kuzeyinde olup Çorum, Bayat, İskilip, Osmancık ve Kargıda sık olarak mevcuttur. Dağ köylerinin geçimi ormancılık üretimine bağlıdır.

Toplam ormanlık arazisi 373.825 hektardır. 185.873 hektar orman verimli, 187.952 hektar orman verimsizdir. Bu ormanların 194.564 hektarı koru ormanı, 179.261 hektarı baltalık ormandır. İl ormanlarının tümü kamu adına devlete ait olup şahıs ormanı yoktur.

• Bayat ilçesinde: Göknar, Kayın, Karaçam, Meşe, Ardıç.
• Kargı ilçesinde Sarıçam, Göknar, Kayın, Karaçam, Kızılçam, Meşe, Ardıç.
• İskilip ilçesinde: Göknar, Kayın, Karaçam, Meşe, Ardıç.
• Osmancık ilçesinde: Kayın, Karaçam
• Laçin ilçesinde: Karaçam, Meşe.
• Uğurludağ ilçesinde: Karaçam, Meşe.
• Çorum ilçesinde: Sarıçam, Göknar, Kayın, Karaçam, Meşe.
• Mecitözü ve Sungurlu ilçel?rind?: Karaçam, Meşe.

2005 yılı Orman üretimi
Türü	Miktar (m³)
Tomruk	37.730
Maden Direk	4.413
Sanayi Odunu	3.641
Kağıtlık Odun	13.580
Lif Yonga Odunu	73.000
Yakacak Odun	152.931

2005 yılı Orman – Mera alanı
Türü	Miktar (ha)
Çayır alanı	5.530
Mera alanı	139.582
Orman alanı	365.208
Yoz alanı	145.593

Çorum’da Hayvancılık

Mera arazisi 139.582 hektar olup ilin hayvancılık üretimi için önem arz etmektedir.

1913 yılı hayvancılık üretimi; 89.059 sığır, 195.735 koyun, 220.856 keçi, 8.000 kömüş/camış vardır. Ek olarak 5.592 at, 12.575 eşek, 385 katır gibi çekim hayvanı vardı.

1927 yılında üretimi devlet istatistiklerine göre; ilde 83.000 kadar sığır, 160.000 kadar koyun, 230.000 kadar keçi, 230.000 kadar tavuk ile ek olarak 80.000 kadar eşek, katır ve at diğer çekim hayvanı vardı.

Lezzetli yoğurdu için özellikle camış sulak köylerde ve Kızılırmak kenar köylerinde beslenmektedir.

1980 yılına kadar ilde çok sayı kıl keçisi vardı. Orman alanlarında taze sürgünlere verilen zarar neticede çok sayı köyde yasaklandılar.

İlde dahilinde bir adet balıkçılık üretimi ile iştigal eden şirket var olup yıllık kapasitesi 15.000 ton olup ancak 10.000 ton kadar istehsal mümkün olmaktadır.

Büyük baş hayvan üretimi (adet)
Türü	2003 yılı	2005 yılı
Sığır (Kültür)		28.418
Sığır (Melez)		89.465
Sığır (Yerli)		46.461
Sığır Toplamı	162.144	164.344
Manda	4.830	3.297
At	1.104
Katır	1.245
Eşek	10.766

Küçük baş hayvan üretimi (adet)
Türü	2003 yılı	2005 yılı
Koyun	139.334	154.180
Kıl Keçisi	17.125	17.249
Tiftik Keçisi	3.285	3.649

2005 yılı kuş – kanatlı ve yumurta üretimi
Türü	Miktar
Yumurtacı Tavuk	2.426.200
Et Tavuk	18.950
Ördek	10.695
Kaz	18.805
Hindi	23.680
Tavuk Yumurtası	514.318.000
Ördek Yumurtası	372.750
Kaz Yumurtası	621.400
Hindi Yumurtası	798.500

2005 yılı Arıcılık üretim bilgileri
Türü	Miktar
Eski Usul Kovan Sayı	722
Fenni Usul Kovan Sayı	44.384
Bal Üretimi	565.120 kg
Bal Mumu Üretimi	13.808 kg
Arı Bakan Köy Sayısı	626

Sanayi

Çorum’daki başlıca sanayi tesisleri; çeşitli gıda maddeleri, süt ürünleri, un, yem, şeker, kereste, parke, alçı, kireç, çimento, prefabrik yapı elemanları, tuğla ve kiremit, demir – çelik döküm ve makina, dokuma, ayakkabı, ısıcam fabrikalarıdır. 2001 yılında Çorum’da 10’dan fazla çalışanı olan işletme sayısı 82’dir. Bunlardan 40’ı taş ve toprak sanayisi; 18’i gıda, içki ve tütün sanayisi; 10’u metal eşya, makina ve teçhizat sanayisi; 5’i metal ana sanayisi; 4’ü tekstil, giyim ve deri sanayisi; 2’si mobilya sanayisi; 1’i kâğıt, kâğıt ürünleri ve basım sanayisi ve 1’i de motorlu kara taşıtları sanayisine aittir. Çorum ilinin sembolü olan leblebi ise Çorum, Sungurlu ve Osmancık civarlarında küçük işletmeler tarafından üretilir.

Madencilik

Çorum’da işletilmekte olan çok sayıda linyit kömür işletmesi vardır. Bu işletmeler; İskilip, Dodurga ve Bayat ilçelerindedir. Son zamanlarda Mecitözü ilçesi civarında yüksek rezervli linyit kömür sahaları bulunmuştur. Bu rezervlerden Bayat ve Dodurga’daki en zengin rezervdir ve en kalorili kömür de buradan çıkarılır.

Bayat’ta 4000 yıllık maden ocağı galerisi bulunmuş mevcut rezerv nabit bakırdan oluşmaktadır. Bayat Sağpazar köyünde 95 yılında petrol araştırmaları yapılmış ve TPAO nun 1.derece arama sahasında bulunmatır. Ayrıca ilçede tuzve kireçtaşı da mevcuttur.

İl genelinde; bakır, manganez, çinko, antimon, demir, kurşun, asbest, linyit, grafit yatakları ile jeotermal kaynaklar olduğu tespit edilmiştir.

Çorum’un Nüfusu

 

Günümüzde Çorum ilini meydana getiren şehirlere bakarsak üçü dışında olanlar kaza kimliğine 1866 yılından sonra ulaşmışlardır. 1866 yılına kadar üç şehir kaza statüsünde olup bunlar; Çorum, İskilip ve Osmancık’tır. Şimdiki il sınırları kalıcı haline 1924 yılında Türkiye Cumhuriyetince yapılan yasal düzenleme ile kavuşur. 1924 yılına kadar iskilip’e bağlı olan şimdiki Çankırı ilinin üç ilçe toprakları (Yapraklı, Kızılırmak, Merkez) alınmış ve Çankırı iline dahil edilmişlerdir. Öyleki 1900 yılında İskilip topraklarında şimdi tam sekiz adet ilçe kurulu olup bu ilçeler 4 vilayete (Çankırı, Çorum, Kastamonu, Kırıkkale) dağılmıştır. Birde Kargı ilçesinin özel durumu dışında il genelinde sınır değişiklikleri olmamıştır.

Aşağıdaki tabloda Çorum, İskilip, Osmancık, Sungurlu ve Mecitözü ilçelerindeki nüfus miktarındaki ani azalışların nedenleri;

• Bayat 1958 yılında, Uğurludağ 1987 Oğuzlar 1990 yılında İskilip ilçesinden ayrılıp birer ilçe haline getirilmesi, buna bir de 1945 yılında Harami ile Irmak arasında kalan ova köylerinin dönemin valisince Çorum merkez ilçeye bağlanması
• Alaca 1919 yılında, Laçin ise 1990 yılında Çorum’dan ayrılıp birer ilçe haline getirilmesi
• Ortaköy, 1959 yılında Mecitözü’nden ayrılıp bir ilçe haline getirilmesi
• Dodurga, 1990 yılında Osmancık ilçesinden ayrılıp bir ilçe haline getirilmesi
• Boğazkale de 1987 yılında Sungurlu ilçesinden ayrılıp bir ilçe haline getirilmesi

2007 yılı sonunda yapılan adrese dayalı nüfus sayımı sonuçlarına göre yirminci yüzyıl boyunca (cumhuriyet dönemi) Çorum merkez ilçenin nüfusu 22 kat artmıştır. Nüfus üzerindeki incelemelerde il genelinde nüfusun merkez ilçeye ve il dışına doğru bir göç akış içerisinde olduğu sonucu çıkmaktadır. 2007 yılındaki sayıma göre belediye yerleşimlerinde de görülen genel bir nüfus azalması olduğudur ki bunun istisnaları yalnızca Çorum ve İskilip merkezleridir.

• 1831 yılına ilişkin nüfus bilgileri kent merkezleri olup köy nüfus sayıları dahil değildir.
• ( – ) işarəti dahil olunan kutucuklar adı geçen ilçenin o tarihte / tarihlerde ilçe olmadığını belirtmek içindir.
• Yukarıdaki tabloda sarı renkli bölmeler 1866-cı yıldan evvelde ilçe olanları işaret eder.

Yönetim

2010 TUIK verilerine göre ilimizde merkez ilceyle beraber 14 ilce, 24 belde ve 727 köy vardir. İlçeler;

Merkez, Boğazkale , Dodurga, İskilip, Osmancık, Kargı, Sungurlu, Ortaköy, Oğuzlar, Uğurludağ, Laçin, Mecitözü, Alaca, Bayat

İlçeler, 13 adet

1 – 2 – Bucaklar, 4 adet

Çorum merkez ilçe: Cemilbey, Seydim

Kargı ilçesi: Hacıhamza,

Osmancık ilçesi: Kamil

Dodurga ilçesi Alpagut

• 1 – 3 – Köyler, 732 adet:

1980 yılında ilde toplam 750 adet köy varken, 2001 yılında il resmi kayıtlarına göre bu sayı düşerek 732 adet olmuştur. İlde en çok köy bağlısı olan ilçe, merkez ilçe olan Çorum’dur; 1980 yılında 208 adet köy vardı, 2001 yılında bu sayı 197 oldu.

2 – İl mahalli idari bölünüş:

Çorum İlinde 2007 yılı sonu itibariyle mahalli idari taksimat/bölünüş olarak 38 belediye ve bu belediyelere bağlı olarak 187 mahalle vardır.

• 2 – 1 – İlin Belediyeleri, 38 adet:

Çorum merkez ilçe: 4 adet; Çorum, Düvenci, Konaklı, Seydim

Alaca ilçesi: 4 adet; Alaca, Alacahöyük, Çopraşık, Büyükhırka

Bayat ilçesi: 3 adet; Bayat, Eskialibey, Kunduzlu

Boğazkale ilçesi: 3 adet; Boğazkale, Evci, Yekbaş

Dodurga ilçesi: 2 adet; Dodurga, Alpagut

İskilip ilçesi: 1 adet; İskilip

Kargı ilçesi: 2 adet; Kargı, Hacıhamza

Laçin ilçesi: 3 adet; Laçin, Çamlıca, Narlı

Mecitözü ilçesi: 2 adet; Mecitözü, Elvançelebi

Oğuzlar ilçesi: 1 adet; Oğuzlar

Ortaköy ilçesi: 3 adet; Ortaköy, Aşdağul, Karahacip

Osmancık ilçesi: 2 adet; Osmancık, Başpınar

Sungurlu ilçesi: 7 adet; Sungurlu, Arifegazili, Demirşeyh, Kaledere, Kavşut, Tuğlu, Yörüklü

Uğurludağ ilçesi: 1 adet; Uğurludağ

• 2 – 2 – İlin Mahelleleri: 187 adet

Çorum merkez ilçe: 23 adet; Çorum 13, Düvenci 4, Konaklı 3, Seydim 3

Alaca ilçesi: 15 adet; Alaca 7, Alacahöyük 3, Çopraşık 2, Büyükhırka 3

Bayat ilçesi: 13 adet; Bayat 5, Eskialibey, Kunduzlu

Boğazkale ilçesi: 9 adet; Boğazkale 3, Evci 3, Yekbas 3

Dodurga ilçesi: 9 adet; Dodurga 5, Alpagut 4

İskilip ilçesi: 14 adet; İskilip 14

Kargı ilçesi: 10 adet; Kargı 5, Hacıhamza 5 Sinanözü köyü ( www.sinanozukoyu.com )

Laçin ilçesi: 10 adet; Laçin 3, Çamlıca 3, Narlı 4

Mecitözü ilçesi: 11 adet; Mecitözü 8, Elvaçelebi 3

Oğuzlar ilçesi: 5 adet; Oğuzlar 5

Ortaköy ilçesi: 7 adet; Ortaköy 3, Aşdağul 2, Karahacip 2

Osmancık ilçesi: 24 adet; Osmancık 18, Başpınar 4

Sungurlu ilçesi: 31 adet; Sungurlu 12, Arifegazili 4, Demirşeyh 3, Kaledere 3, Kavşut 2, Tuğlu 3, Yörüklü 4

Uğurludağ ilçesi: 6 adet; Uğurludağ 6

Çorum ili mülki – mahalli idari ve coğrafya istatistik bilgileri (2000 yılı)
İlçe	Alan(km²)	Yükseklik(m)	İlçe merkez nüfus	Belde nüfus	Köy nüfus	Toplam nüfus	Belediye sayı	Köy sayı	Mahalle sayı
Çorum	2178?	801	161.321	4.955	55.423	221.699	4	197	23
Alaca	1.371	950	24.983	6.717	21.493	53.193	4	94	15
Bayat	784	625	7.381	3.654	19.539	30.574	3	36	13
Boğazkale	245	1.036	1.970	3.410	2.810	8.190	3	12	9
Dodurga	214	510	3.431	1.669	5.339	10.439	2	10	9
İskilip	1.481	720	19.648	–	25.679	45.327	1	65	14
Kargı	1.301	450	5.728	2.468	12.192	20.388	2	57	10
Laçin	209	720	2.153	3.756	3.516	9.425	3	11	10
Mecitözü	959	750	5.787	1.506	18.771	26.064	2	54	11
Oğuzlar	181	650	4.673	–	4.405	9.083	1	8	5
Ortaköy	300	–	3.349	5.216	3.255	11.820	3	13	7
Osmancık	1.179	430	28.423	1.905	23.430	53.758	2	54	24
Sungurlu	1.810	780	35.397	15.314	30.129	80.840	7	102	31
Uğurludağ	608	775	7.648	–	8.617	16.265	1	19	6
Toplam	12.820	——	311.897	50.570	234.598	597.065	38	732	187

Kaynakça

• ( Türkiye Mülki İdare Bölümleri ) Republic of Turkey Civil Administration Units Municipalities Villages, Ministry of Interior, Ankara 2002
• Türkiyə İstatistik Kurumu TUİK Genel Nüfus Sayımı 1990, 2000 ( Əhəli sayı )
• DİE Genel Nüfus Sayımı, Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri, Çorum 1975
• DİE Genel Nüfus Sayımı, 1927, 1935, 1940, 1945, 1950, 1955, 1960, 1965, 1970, 1975, 1980, 1985, 1990
• Çorum 2003 İl (Vilayət) Çevre Durum Raporu Çorum 2004
• Çorum 2005 İl (Vilayət) Çevre Durum Raporu Çorum 2005
• Türkiyə Vilayətlər Ensiklopediyası ( İl İl Yurdumuz Türkiye İller Ansiklopedisi ) Milliyet Yayınları 2005 İstanbul
• Türkiye Coğrafya Atlası, DB Yayıncılık 2006 İstanbul
• DİE – Osmanlı Devletinin İlk İstatistik Yıllığı 1897, Ankara 1997
• Yurt Ansiklopedisi, Anadolu yayıncılık 1982 istanbul
• İ. Hakkı Uzunçarşılı – Osmanlı Tarihi Cilt I -IV Ankara 1972 – 1978
• Yaşar Yüsel – Kadı Burhaneddin Ahmed ve Devleti, Ankara 1970
• Çorum İl Yıllığı 1973
• Çorum İl Yıllığı 1967
• Ahmet Temir, Kırşehir Emiri Caca Oğlu Nureddin’in 1272 tarixli Arapça – Moğolca Vakfiyesi, Ankara 1959
• Türkiye Ansiklopedisi, 1956
• Ahmet Gökoğlu – Paflagonya – Paphlagonia Gayri Menkul Eserleri ve Arkeolojisi, Kastamonu 1952
• Şemseddin Sami – Kamus-ül Alam, Cilt 1 – 6, İstanbul 1889 -1899
• V. Cuniet – La Turquie d’Asie, Paris 1892
• Charles Texier – Küçük Asya, Asie Minore I, Paris 1842
• W.F. Ainsworth – Travels and REsearches in Asia Minor, Mesopotamia, Chaldea and Armenia, Londra 1842
• J. Hamilton – Researches in Asia Minor, Pontus and Armenia I, Londra 1842
• M. Vivien de Saint Martin – Description Historique de l’Asie Mineoure, Paris 1852

Çorum‘un ilçeleri
İl merkezi	Çorum
Bağlı ilçeler	Alaca · Bayat · Boğazkale · Dodurga · İskilip  Kargı · Laçin · Mecitözü · Oğuzlar · Ortaköy  Osmancık · Sungurlu · Uğurludağ