Kocaeli Tarihi ve Genel Bilgiler
Kocaeli Nerede?
Kocaeli | |
— İl & Büyükşehir — | |
Kocaeli’nin Türkiye’deki konumu |
|
Ülke | Türkiye |
---|---|
Bölge | Marmara Bölgesi |
İl | Kocaeli |
İdari birimler | 12 ilçe |
Yönetim | |
– Belediye Başkanı | İbrahim Karaosmanoğlu |
– Vali | Ercan Topaca |
Yüz ölçümü | |
– Toplam | 3,623 km2 (1,4 mi2) |
Nüfus (2013) | |
– Toplam | 1,676,202 |
– Yoğunluk | 464/km² (1.201,8/sq mi) |
Zaman dilimi | DAZD (+2) |
– Yaz (YSU) | DAZD (+3) |
Alan kodu | (+90) 262 |
Plaka kodu | 41 |
İnternet sitesi: www.kocaeli.bel.tr |
Kocaeli Gezilecek Yerler – Tarihi Yerler
Kocaeli Hakkında Genel Bilgiler
Tarihçe
Cumhuriyet dönemi
Kocaeli, 2 Eylül 1993’te çıkarılan 504 sayılı kanun hükmünde karaname[1] ile büyükşehir unvanı kazandı. 2004 yılında çıkarılan 5216 sayılı kanun ile büyükşehir belediyesinin sınırları il mülki sınırları oldu.[2]
Coğrafya
Coğrafi konum
Ovalar ve platolar
İlde çok sayıda küçük dere vadisi vardır. Ovalar genellikle akarsuların yığıntılarıyla oluşmuş küçük alüvyal düzlükler niteliğindedir. Karadeniz’e dökülen akarsuların oluşturduğu vadiler, Kocaeli Yarımadası’nın yeni bir biçim almasına yol açan tektonik hareketlerin öncesinde ortaya çıkmış, buna karşılık Marmara Denizi’ne dökülen akarsu vadileri bu hareketlerin sonrasındadır.
Kocaeli Yarımadası’nın bugünkü biçimi, İzmit Körfezi ve Sapanca Gölü gibi tektonik çöküntüler, Karadeniz gibi çanaklaşmalar ve deniz yüzeyindeki değişmelerle belirlenmiş yarımadanın kıyı kesimlerinde denize taraçalar oluşmuştur. Bu arada akarsuların aşağı çığırlarında da genişleyen alüvyal dolgu tabakalar ve kıyı birikim kuşakları oluşmuştur. Daha önce de belirtildiği gibi yarımadadaki su bölümü çizgisi, İzmit Körfezi’ne çok yakın bir kesimden geçmektedir.
Coğrafi yapı
İl topraklarından kaynaklanan suların bir bölümü Karadeniz’e, bir bölümü de Marmara Denizi’ne ulaşır. Kocaeli Yarımadasında uzanan dağların sırtı İzmit Körfezi ve Marmara’ya daha yakın olduğundan Karadeniz’e dökülen akarsular daha uzundur. Gebze’nin Tepecik köyü yakınlarından doğan 71 km uzunluğundaki Riva (Çayağzı) Deresi İstanbul Boğazı girişinin doğusunda Karadeniz’e dökülür. Ağva Deresi de denen Göksu Deresi Karayakuplu köyü yakınlarından çıkar ve Ağva’da Karadeniz’e ulaşır. Yine Karadeniz’e dökülen Yulaflı Deresi’nin uzunluğu 43 km’dir. Üzerinde İstanbul kentine su sağlayan Darlık Barajı bulunan Darlık Deresi de il toprak larından doğar. Denizli köyünden doğup Karadeniz’e dökülen Kocadere’nin uzunluğu 50 km’dir. İl topraklarından doğup, il sınırları içinde Karadeniz’e dökülen başlıca akarsu Kandıra ilçesindeki Sansu’dur. Sakarya Nehri’ne Karadeniz’e dökülmeden önce katılan son akarsu olan Kaynarca Deresi de Kandıra ilçesinden doğar. Samanlı Dağları’ndan doğan Kirazdere İzmit kentinde körfeze dökülür. Bu dere üzerindekiKirazdere Barajı’nın yapımı 1997’de tamamlanmıştır. Gebze ilçesindeki Dilovası Deresi’nin uzunluğu 12 km’dir. Pelitli köyünün güneyinden ve Tavşanlı köyünün kuzeyinden geçerek İzmit Körfezi’ne dökülür. 542 km burhan dereside vardır. İlimizin en büyük ve en güzel köyü ise 2.000’i aşkın nüfusuyla Karaağaç’tır. Ayrıca burası ilimizin en doğusunda Kandıra ilçesine bağlıdır.
Göller
Batı bölümündeki 7 km’si Kocaeli sınırları içerisinde kalan Sapanca Gölü’nün yüzölçümü 47 km²’dir. Uzuntarla, Maşukiye ve Eşme Beldelerine sınırdır. İzmit kentine su sağlayan Kirazdere Barajı’nın ardında yer alan yapay göl ise 1,74 km²’lik bir alanı kaplar. Bir başka yapay göl de Kocaeli Büyükşehir Belediyesi tarafından kentin su ihtiyacını karşılamak için yaptırılan barajın ardında su toplanması sonucu oluşan Yuvacık Baraj Gölü’dür.
İklim
Körfez kıyılarıyla Karadeniz kıyısında ılıman, dağlık kesimlerde daha sert bir iklim hüküm sürer. Kocaeli ikliminin, Akdeniz iklimi ile Karadeniz iklimi arasında bir geçiş oluşturduğu söylenebilir. İl merkezinde yazlar sıcak ve az yağışlı, kışlar yağışlı, zaman zaman karlı ve soğuk geçer.Karlı günler sayısı ortalama 12 gündür. Kocaeli’nin Karadeniz’e bakan kıyıları ile İzmit Körfezi’ne bakan kıyılarının iklimi arasında bazı farklılıklar göze çarpar. Yazın körfez kıyılarında bazen bunaltıcı sıcaklar yaşanırken Karadeniz kıyıları daha serindir- İl merkezinde ölçülen en yüksek hava sıcaklığı 44,1 °C (13 Temmuz 2000), en düşük hava sıcaklığı -8,3 °C (23 Şubat 1985), yıllık ortalama sıcaklık ise 14,8 °C’dir. Karadeniz kıyısında yıllık ortalama yağış miktarı 1.000 mm’yi aşar. Bu miktarı güneye doğru gidildikçe azalır, İzmit’te 800 mm’nin de altına düşer (784,6 mm). Samanlı Dağlan’nın körfeze bakan yamaçlarında iklim Karadeniz kıyılarına benzer. Yağış miktarı da bu kesimde farklıdır. Rüzgârlar kışın kuzey ve kuzeydoğudan, yazları ise kuzeydoğudan eser.
Eğitim
İlde her türden fen lisesi mevcut olmasının yanı sıra Kocaeli Üniversitesi ve Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü’ne de ev sahiplği yapmaktadır.
Bitki örtüsü
Kocaeli’nde bitki örtüsü, genelde Marmara Bölgesinin özelliğini taşımakla birlikte, kıyısıyla dağlık alanlar arasında önemli farklılıklar görülür. Ayrıca kuzeyden güneye doğru gidildikçe Karadeniz kıyısına özgü bitki topluluklarının yerini Akdeniz bitkileri almaya başlar. Samanlı Dağları ile Karadeniz kıyısı ardındaki alanlar sık ve nemcil ormanlarla kaplıdır. Bu ormanlar daha çok kayından oluşur; bazı kesimlerde kayına gürgen, kestane ve meşe de karışır. Samanlı Dağlan’nın yüksek kesimleri iğneyapraklılarla örtülüdür. İzmit Körfezi’nin kuzey ve doğusunda Akdeniz iklimine özgü makilere rastlanır. Eskiden körfezin kuzey kıyılarında yaygın olan zeytinlikler kent ve sanayi alanı elde edilmesi amacıyla yok edilmiş durumdadır. Tahrip edilen ormanlık alanlar step bitkileri ve yalancı makilerle kaplıdır.
Kocaeli’nin Demografi (Nüfusu)
Değişim, bir önceki nüfus sayımına göre artış veya azalış yüzdesidir. Sıra, Kocaeli il nüfusunun Türkiye illeri arasındaki sıralamasıdır. Oran, Kocaeli il nüfusunun, Türkiye nüfusuna oranıdır.
İdari yapı
-
Ana madde: Kocaeli’nin ilçeleri
Kocaeli‘nin ilçeleri
- Başiskele
- Çayırova
- Darıca
- Derince
- Dilovası
- Gebze
- Gölcük
- İzmit
- Kandıra
- Karamürsel
- Kartepe
- Körfez
2010 TUIK verilerine göre ilde 12 ilçe ve 243 köy vardır.
Sıra | İlçe | 1990 Sayımı | 2000 Sayımı | 2007 Sayımı | 2009 Sayımı | 2011 Sayımı |
1 | İzmit | 159.116 | 195.669 | 248.424 | 313.964 | 313.964 |
2 | Gebze | 190.741 | 253.487 | 310.815 | 297.029 | |
3 | Darıca | 140.302 | ||||
4 | Gölcük | 76.000 | 55.790 | 71.538 | 136.035 | |
5 | Körfez | 63.194 | 81.938 | 97.535 | 130.730 | |
6 | Derince | 63.872 | 93.997 | 113.991 | 123.136 | |
7 | Kartepe | 90.407 | ||||
8 | Çayırova | 82.494 | ||||
9 | Başiskele | 66.183 | ||||
10 | Karamürsel | 23.000 | 29.353 | 36.466 | 50.886 | |
11 | Dilovası | 44.258 | ||||
12 | Kandıra | 11.141 | 12.641 | 15.473 | 46.984 |
Kaynakça
- ^ “Karar Sayısı: KHK/504”. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2014.
- ^ “Kanun No. 5216”. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2014.
- ^ “1965 genel nüfus sayımı verileri” (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ “1970 genel nüfus sayımı verileri” (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ “1975 genel nüfus sayımı verileri” (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ “1980 genel nüfus sayımı verileri” (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ “1985 genel nüfus sayımı verileri” (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ “1990 genel nüfus sayımı verileri” (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ “2000 genel nüfus sayımı verileri” (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ “2007 genel nüfus sayımı verileri” (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ “2008 genel nüfus sayımı verileri” (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ “2009 genel nüfus sayımı verileri” (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ “2010 genel nüfus sayımı verileri” (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ “2011 genel nüfus sayımı verileri” (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ “2012 genel nüfus sayımı verileri” (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ “2013 genel nüfus sayımı verileri” (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
0 Comments